TAK-ÇALIŞTIR DESTEĞİ BİR denemede, üzerinde NT 5.0 yüklü olan bir sabit diski, başka bir makinaya monte ettik. Bilgisayarın açılışı normal ilerlemesine rağmen, ' Can not access boot device' gibi bir hatayla ve geleneksel işlemci göstergesi ile durdu. Bu adımda makinayı Ctrl+Alt+ Del kombinasyonu ile yeniden başlatmak mümkün olmadığı için Reset tuşu ile yeniden tüm sistemin başlatılması gerekti. Aynı şeyi Windows 95 ile denediğimizde, sadece ekran kartı ile ilgili bir problem dışında bir sorun çıkmıyordu. Buradan da, NT 5.0'ın üzerinde çalışacağı makinaya ait olmayan sürücüleri Windows 95'in yaptığı gibi ' neme lazım' diyerek yüklemediğini görüyoruz. Bu da sistem performansının artışına ait bir ipucunu bize veriyor. Sonuçta, NT daha dikkatli olmaya yönelik bir tasarıma sahip. NT 5.0 Tak-Çalıştır testlerimizden birisi de, sistem bileşenlerinden rasgele birinin (sabit disk hariç!) sökülmesiydi. Bu testte bir-iki şikayetle başarılı olan NT 5.0, çalışmasında bir aksaklık olmadan devam etti. Genel sistem tutarlılığı değişmediği sürece - yani bir önceki testte olduğu gibi anakart farklı olmadığı sürece - Tak-Çalıştır desteğinde bir problem yok. Beta sürümünde henüz tüm cihazlar için dahili sürücüler bulunmasa da, bir-iki tanesi hariç tüm eski (NT 4.0, yani Win32) sürücülerin kullanılabileceği belirtiliyor. NT 5.0'da güç koruma denetiminin taşınabilirlerde tanınması için seçenekler bulunuyor. Eski NT ile kıyaslandığında bir artı puan. Ayrıca güç yönetiminde APM desteği NT 5.0'da daha düşük, bunun yanında daha güncel olan ACPI desteği veriyor. Bu sayede bilgisayarınızı kapatmadan, sadece uyutarak yeniden açılışı hızlandırmanız mümkün. AĞ DESTEĞİ NT 5.0'IN ağ üzerinde yapılan testlerinde, henüz ilk beta olması sonucu bir kaç problem yaşanmış durumda. Aynı ağ bölgesinde bulunan NT Workstation yazılımları birbirlerini bulmakta güçlük çekiyorlar. Bu sorun yakın zamanda giderilmeli, ama aslında hiç bir zaman bir sorun olmamalıydı. Çünkü bu tip problemler zaten daha önceki NT sürümlerinde yüzlerce kez giderilen ve artık öğrenilmiş olduğunu varsaydığımız problemler. Bu yüzden son sürümde bir sorun olacağını zannetmiyoruz. Ağ denilince hemen klasik olarak 10T ethernet üzerinden veri aktarımını hatırlıyoruz. Bununla kısıtlı olmadığımız gibi, bir NT kullanarak, Macintosh, PC ya da Unix bilgisayarları aynı ağa bağlayabiliyoruz. Bunun yanında, bu sistemler arasında dosya sistemi farklılıkları bulunuyor; NT 4.0'da bu sorunla rahat başa çıkılabiliyordu. NT 5.0'da maalesef henüz inceleyemediğimiz özelliklerden biri de bu ve sanırız Microsoft aynı tür desteği bundan sonra da sağlamaya mecbur. Ağ desteği NT'nin temel taşı ve ağ güvenliği konusunda çok ' müthiş' önlemler bulunuyor. Eski Windows 95 ağ şifresini kullananlar bunun gerçek bir koruma olmadığını bilirler. NT'de ise gerçek anlamda kullanıcı ayırımı ve her kullanıcıya özel konfigürasyon tanımı mümkün. Zaten güvenlik - ağ üzerinde dağıtılan klasörlere ayrı ayrı erişim hakkı tanımak yoluyla - şu anda da mevcut, ama artık paylaşılan klasör içerisindeki herhangi bir dosyaya sağ tuşla tıklayarak, ' Encrypt' (şifrele) seçeneği ile tek tek dosya erişimi verebiliyorsunuz. Bu tip detaylı erişim desteği, şirket içi ağlarda son derece yüksek erişim kontrolü sağlıyor. Tabii bu arada, bu tip şifrelemenin çalışması için sabit diskin NTFS ile formatlanmış olması gerekiyor. Ağ seçenekleri arasında, Directory adlı bir seçenek de bulunuyor. Bu seçeneği kullanarak, daha önceden Explorer 4.0 ile kullanabildiğimiz Adress Book benzeri bir fonksiyona kavuşuyoruz. Aynı ağ üzerinde bulunabilecek birden fazla iletişim grubu da göz önüne alınarak, ' Microsoft Windows Network' ve benzeri gruplar oluşturulmuş. Örneğin UNIX kullanan bilgisayarların olduğu bir ağ ve Macintosh bilgisayarlar arasındaki bir ağ, aynı ağ altyapısından faydalanıyorsa burada görüntülenebiliyor. SİSTEM YÖNETİMİ ADMINISTRATOR kavramı, üzerinde birden çok kullanıcının çalıştığı sistemler için geçerli bir kavram. Tüm sistem yönetimini ayarlayan ve herkese erişim hakkı tanıyan Administrator, anahtar şifreleri sağlayan ve aynı zamanda isterse erişimi ' kontrollu' kısıtlayan kişidir. Kontrollu kısıtlama ile kastedilen, NT5.0'da bir dosyanın kimler tarafında açılabileceğini, okunabileceğini ve silinip silinemeyeceğinin ayarlanmasıdır. Örneğin, konuk olarak bağlantı yapan kullanıcılar için bir dosyayı sadece görüntüleme seçeneği verebilirsiniz. Bu kullanıcı bir metin belgesini açabilir, fakat üzerinde değişiklik yapıp bunları kaydedemez. Bir diğer kısıtlama seçeneği olan Disk Quota ise, her kullanıcı başına düşen disk alanının ayarlanmasını sağlıyor. Bu seçeneği kullanarak, her kullanıcıya sözgelimi 4 MB alan sağlayabilir, ve 3MB civarlarına yaklaştılarsa uyarabilirsiniz. Siz sistemin başında bulunmasanız da, sizin yerinize NT5.0 tüm bu yönetimi üstlenecektir. Kullanıcılar, ayrılan disk alanından sorumludurlar ve bu alanın dışına çıkmayacaklarından emin olabilirsiniz. Aslında beta sürümünde yer alan kullanıcı erişim ayarlama araçları, bir NT4.0 ve bir NT5.0 sürümü halinde iki set olarak geldi. Bunların birbirleriyle ortak çalışma seçenekleri yok, fakat her iki araç kümesi de aynı işlevi sağlayabiliyordu. NT5.0'a ait olanların fonksiyon olarak yeni seçenekleri desteklemek dışında bir farkları olmaması, bunların sadece bir güncelleme olduklarına işaret ediyor. YENİ BİR DÖNEM BETA 1 sürümünden yargıya varmak doğru değil ancak, Windows NT ile birlikte Windows kullanıcıları için yeni bir dönemin başlayacağını söyleyebiliriz. Alınan güvenlik önlemleri son sürümde doğru uygulanırsa bir mucize, yani ' çökmeyen bir Windows' gerçek olacak. Köşe yazarımız Sina'nın bahsettiği PDC konferansındaki yüzlerce sisteme kurulu NT 5.0'ın konferans boyunca bir kere bile çökmemesi iyiye işaret. Her adımda bize yardımcı olan sihirbazlar ise kullanım kolaylığı vaat ediyor. Ancak elbette NT 5.0'da alışmamız gereken bazı arabirim değişiklikleri ve çok sayıda yeni detay bizi zorlayacak. Son sürümünün 1998 yılının ikinci yarısında çıkması planlanan NT 5.0'a terfi etmek isteyecekler için en önemli engel, mevcut donanımlarının gücü. Testimizi gerçekleştirdiğimiz HP Vectra'da bulunan donanımların sorun çıkartmaması, Microsoft'un çoğu bilgisayar üreticisine verdiği ' Designed for Windows' logosunun gerçekte ne anlam taşıdığını gösterdi. Bu logoyu kullanma hakkına sahip bir donanım üreticisinden bir sistem satın aldıysanız, NT 5.0'a terfi etmek için pahalı donanım yatırımlarını bir süre daha yapmanız gerekmeyebilir. Fakat sırada PC98 standardı var ve 1998'in ortasından itibaren 16 bit modemler, 16 bit olan her şey üretimden kalkacak. Ya da üretilenlere, Microsoft bu logoyu vermeyecek. Windows 95 çok şaşaalı bir biçimde lanse edilmişti. İlk çıktığında burun kıvıranlar bile birer birer Windows 95'e terfi ettiler. NT 5.0'ın çıkışının 1 yıl, oturmasının 2 yıl süreceğini tahmin ediyor. Belki NT 5.0 Windows 95 kadar büyük bir pazarlama kampanyası ile sunulmayacak, ancak bilgisayar dünyamıza en az Windows 95 kadar büyük değişiklikler getireceği açık.